Bankning asosiy daromad manbalaridan biri - bu jismoniy shaxslarga kredit berish. Shuning uchun, bugun kredit bozori turli tuman takliflar bilan toʻlgan va har bir mijoz uchun kuchli raqobat holatida ishlamoqda. Bank ham sizga kredit berishdan sizdan kam boʻlmagan ravishda manfaatdor va oʻrnatilgan foizlar bilan oʻz vaqtida kreditni qaytarishga qurbi yetadigan mijozlarga kredit ajratadi. Lekin, kredit berish rad etiladigan vaziyatlar ham boʻlib turadi. Nimaga?
1. Yomon kredit tarixi.
U sizning barcha qarzlaringiz, ssudalaringiz va boshqa moliyaviy xarakatlaringiz xaqida holisona aytib beradi. Ishonchingiz komil boʻlsin, bank albatta kredit tarixingizni tekshiradi. Agar siz barcha shartlarni toʻliq bajargan boʻlsangiz, qarzlarni vaqtida soʻndirgan boʻlsangiz va umuman muammosiz mijoz boʻlgan boʻlsangiz, sizga mamnuniyat bilan yangi kredit beriladi.
Agarda sizda quydagilar boʻlsa, qiyinroq boʻladi:
kechiktirilgan toʻlovlar, ayniqsa doimiy toʻlovlar
vaqtida soʻndirilmagan avvalgi kreditlar, qarzlar yoki lizing boʻyicha majburiyatlar;
yaqinda olingan va hali soʻndirilmagan kerdit.
Barcha omillar tahlil qilingandan soʻng qaror qabul qilinadi. Shuning uchun, buzilish holatlari boʻlgan qisqa kredit tarixining, bir necha oʻz vaqtida yopilgan kredit tarixiga nisbatan imkoniyati kamroq.
Bu qatorga boshqa qonuniy toʻlovlarni ham kiritish mumkin: jarimalar, sud undirmalari, soliqlar va yigʻimlar, alimentlar va boshqalar. Agar sizda yuqorida keltirilgan punktlarning birortasini soʻndirish bilan muammo boʻlsa, bu holat bank uchun sizning halol inson ekanligingiz haqida oʻylashi uchun yaxshigina sabab boʻlishi mumkin. Bunday majburiyatlarning borligi , sizda kamroq mablagʻ qoladi deb hisoblanishi tabiy.
2. Kreditni toʻlash uchun yetarli boʻlmagan oylik maosh Banklarda ham insonlar ishlaydi va ular sizdan eng oxirgi tiyingacha “qoqib” olishni istamaydilar. Shuning uchun ham ish haqi, oilangiz xaqidagi maʼlumot va boshqa majburiy toʻlovlar haqidagi maʼlumotlar birma bir tekshiriladi – xodimlar sizning daromadingiz kreditni soʻndirishga yetarli ekanligini va shu bilan birga och qolmasligingiz haqida bilishlari lozim. Agar sizning oilangiz katta boʻlib, qaramogʻingizda odamlar boʻlsa, bilim olishga, uyning ijarasiga va boshqa harajatlarga koʻp pul sarf qilishingiz kerak boʻlsa, va shu bilan birga daromadingiz oʻrtacha boʻlsa – sizga kredit berishni rad etishlari mumkin.
3. 12 oydan kam boʻlgan muddatga berilgan daromad haqidagi maʼlumotnoma Agar siz yaqindagina boshqa ishga joylashgan boʻlsangiz va u yerda juda boʻlmaganda hali bir yil ishlamagan boʻlsangiz, bu ham bank uchun sizning toʻlov qobiliyatingiz haqida oʻylab koʻrishiga sabab boʻlishi mumkin. Kredit berish uchun hal qiluvchi mezonlardan biri bu – barqarorlik. Agar siz tez tez ish jolyingiz oʻzgartirsangiz yoki katta tanaffuslar bilan ishlasangiz bu ham bank uchun “tashvishli qoʻngʻiroqchalardan” biri boʻlishi mumkin. Oʻz oʻzidan nega mijoz bir joyda uzoq ishlamaydi, bu maʼsuliyatsizlik va hamma narsaga yuzaki yondashuv bilan bogʻliq emasmikin degan savolni keltirib chiqarishi mumkin.
Agar siz kredit olish umidida boʻlsangiz, unda quyidagi tavsiyalarga amal qiling:
shuni yodda tuting, hammasi oʻzaro bogʻliq va majburiyatlarni oʻz vaqtida soʻndiring. Doimo kredit toʻliq soʻndirilganligi haqida maʼlumotnomani oling;
imkon qadar bir vaqtning oʻzida yoki qisqa vaqt oraligʻida bir nechta kreditlar olmang;
rasmiy ravishda ish faoliyatini olib boring. Ana shunda siz nafaqat ish joyingizdan daromadingiz haqida maʼlumotnomani muammosiz olasiz, shu bilan birga ish stajingiz xaqida ham gʻamxoʻrliq qilib qoʻygan boʻlasiz, va lozim boʻlganda, davlat tomonidan oʻz xuquqlaringizni himoyasini ham taʼminlanishiga erishasiz.